ساختمانی در محوطه باغ ملی تهران است که در زمان حکومت پهلوی توقیفگاه، زندان موقت شهربانی، زندان زنان و بعد زندان کمیته مشترک ضد خرابکاری نام گرفت و توسط ساواک برای بازجویی و شکنجه مخالفین حکومت پهلوی مورد استفاده بود. پس از انقلاب این مجموعه همچنان کاربری پیشین خود را حفظ کرد. این زندان سرانجام در سال ۱۳۷۹ تعطیل و تبدیل به موزه عبرت ایران شد و زندان اوین جایگزین آن شد.
عملیات احداث این بنا در دوران رضا شاه پهلوی در سال ۱۳۱۱ توسط مهندسان آلمانی آغاز و در سال ۱۳۱۶ تکمیل گردید و به عنوان نخستین زندان مدرن در ایران با عنوان توقیفگاه شروع به کار کرد. بعدها این محل تحت عناوین زندان موقت شهربانی و زندان زنان نیز استفاده شد.
در پی دستور محمدرضا شاه پهلوی، کمیته مشترک ضد خرابکاری (ساواک – شهربانی) در تاریخ چهارم بهمن ماه ۱۳۵۰ تأسیس گردید. در دوران محمد رضا پهلوی این زندان از سوی سازمان‌ها مختلف امنیتی و انتظامی خصوصاً ساواک و کمیتهٔ مشترک ضدخرابکاری جهت بازداشت و شکنجهٔ زندانیان سیاسی مورد استفاده قرار می‌گرفت.
آویزان کردن از سقف، دستبند قپانی، آویزان کردن صلیبی، شوک الکتریکی، آپولو، سوزاندن نقاط حساس بدن با فندک و شعله شمع، قفس هیتردار، صندلی هیتردار، باتوم برقی، شلاق با کابل برقی از متداول‌ترین شکنجه‌های مأموران شکنجهٔ کمیته بودند.
+ آدرس موزه عبرت : میدان امام خمینی(ره)، ابتدای خیابان فردوسی، خیابان کوشک مصری، خیابان شهید یارجانی، موزه عبرت ایران
عکس : احسان رأفتی داریان
لینک کوتاه | tehranimages.com/2BxsL
